Όταν τα συναισθήματα «φιλτράρουν» τα πάντα γύρω μας

Γράφει ο ψυχολόγος Νίκος Βακόνδιος
«Δε γελάμε επειδή είμαστε ευτυχισμένοι, είμαστε ευτυχισμένοι επειδή γελάμε» – William James
Τα συναισθήματα είναι φίλτρα μέσα από τα οποία βλέπουμε την πραγματικότητα. Νομίζουμε ότι βλέπουμε κάθε στιγμή την πραγματικότητα, όμως στην ουσία την κοιτάμε σα να φορούμε γυαλιά, το χρώμα των οποίων, είναι τα συναισθήματά που νιώθουμε την ώρα που κοιτάμε.
Δεν υπάρχει στιγμή που δε νιώθουμε κάποιο συναίσθημα, όπως δεν υπάρχει και στιγμή που δεν σκεφτόμαστε κάτι… Ακόμη κι αν δεν είναι πάντα εύκολο να το περιγράψουμε…συναίσθημα νιώθουμε πάντοτε. Τα γυαλιά αυτά δεν παίρνουν το χρώμα τους μόνο από το πώς νιώθουμε στο παρόν μα και από ανησυχίες, καταπιεσμένες επιθυμίες, συνθήκες που θυμίζουν κάτι που έχουμε ξαναζήσει. Κι όμως, θεωρούμε ότι βλέπουμε την πραγματικότητα ατόφια όπως είναι, και όχι εξαιτίας του πώς νιώθουμε, διότι δεν καταλαβαίνουμε ή ξεχνούμε πως φοράμε «τα γυαλιά των συναισθημάτων μας».
Πιστεύεται συχνά, ότι χρειάζεται να αλλάξει η πραγματικότητα για να νιώσουμε όμορφα συναισθήματα, ενώ στην ουσία, σε κάθε αξέχαστη στιγμή, ήταν το όμορφο χρώμα των γυαλιών των συναισθημάτων εκείνο που την έκανε σπουδαία, και από αυτό «χρωματιζόταν» και η υπόλοιπη πραγματικότητα.
Πολλοί άνθρωποι θυμούνται ένα τοπίο ως μαγευτικό καθώς το είχαν επισκεφθεί ως ερωτευμένοι. Όταν αργότερα το επισκέφτηκαν μόνοι, ξαφνιάστηκαν από τη μέτρια εντύπωση που αυτό τους άφησε. Πολλά ευτυχισμένα ζευγάρια επίσης, θυμούνται ότι στην εργένικη ζωή τους παραπονιόντουσαν με ευκολία για εμπόδια τα οποία μετέπειτα δεν τους απασχολούσαν ιδιαίτερα και τα οποία τα αντιμετώπιζαν πλέον μαζί, με ιδιαίτερη ευκολία.

Μπορούμε να θυμηθούμε ανθρώπους γύρω μας, σε μέτρια συναισθηματική διάθεση από κάποια ανησυχία, να μαθαίνουν μία ευχάριστη είδηση και να αλλάζει ξαφνικά όχι μόνο το πρόσωπό τους αλλά και ο τρόπος που κοιτούν τα πράγματα. Μπορεί αυτό που τους στενοχωρούσε να μην είχε πάψει να υπάρχει, όμως μειώθηκε η σημασία του στην οπτική με την οποία έβλεπαν τον κόσμο. Κάτι πολύ πιο ευχάριστο σε ένα σημαντικότερο τομέα, σκέπαζε πια με το συναίσθημα που είχε προκαλέσει, κάθε άλλη ανησυχία. Μπορεί να μη την έδιωχνε ολοκληρωτικά, είχε όμως μειώσει το συναισθηματικό της βάρος στο μυαλό. Η πραγματικότητα αντικειμενικά δεν άλλαξε, άλλαξε όμως το χρώμα των γυαλιών των συναισθημάτων, μεταμορφώνοντας ουσιαστικά την αντίληψη της πραγματικότητας.
Αν όμως μία «πραγματική» ανησυχία είχε απασχολήσει τους ανθρώπους αυτούς, ο υπαρκτός κίνδυνος ενός άγριου λιονταριού σε απόσταση διακοσίων μέτρων, το βάρος της ανησυχίας δεν θα μπορούσε να είχε μειωθεί λόγω ενός ευχάριστου συμβάντος που συνέβη παράλληλα χρονικά.
Όταν ανησυχούμε για πράγματα που δεν μπορούμε άμεσα να ελέγξουμε, αρχίζουμε σιγά σιγά να βλέπουμε την πραγματικότητα μέσα από γυαλιά με γκρίζα χρώματα, ξεχνώντας ότι πάλι κοιτάμε μέσα από γυαλιά που μπορούν να αλλάζουν χρώμα. Έτσι μπορεί να αγνοούνται πράγματα, δραστηριότητες, άνθρωποι που θα ξαναέφερναν το χρώμα στα γυαλιά με τα οποία κοιτάμε τον έξω κόσμο.
Όμως σπάνια, ακόμη και σε κατάσταση ευτυχίας, είναι όλα τέλεια στην εξωτερική πραγματικότητα αλλά είναι η δική μας αίσθηση ευφορίας και δύναμης που μας κάνει να τα βλέπουμε έτσι. Αυτό που συμβαίνει όταν νιώθουμε ευτυχισμένοι είναι ότι τα θετικά συναισθήματα υπερισχύουν συντριπτικά σε ένταση και σε βασικότερους τομείς έναντι των αρνητικών, ώστε μας κατακλύζουν και κυριαρχούν! Τότε, επειδή ακριβώς νιώθουμε παντοδύναμοι, μπορούμε να δούμε ότι τα άλλα εμπόδια είναι τελικά πολύ μικρά.
«…Θα πρέπει να θεωρούμε χαμένη κάθε ημέρα που δεν χορέψαμε τουλάχιστον μία φορά…» – Φρήντριχ Νίτσε
Εναλλακτική    Δράση