Ταξίδι χωρίς τέλος

Τον Οκτώβριο του 2013, το Διαστημικό Τηλεσκόπιο Χαμπλ κατέγραψε τον πιο απόμακρο γαλαξία του οποίου το φως (ή καλύτερα η ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία) ξεκίνησε πριν από 13,1 δισεκατομμύρια χρόνια για να φτάσει μόλις τώρα στα τηλεσκόπιά μας. Πρόκειται για ένα αντικείμενο που καταγράφηκε όπως ήταν όταν το Σύμπαν είχε ηλικία 700 περίπου εκατομμυρίων ετών, στις αρχές δηλαδή της εξελικτικής του πορείας. Κι αυτό δεν είναι παρά ένα μόνο παράδειγμα από τα άπειρα όσα μάθαμε τα τελευταία μερικά χρόνια με τη βοήθεια των επίγειων και διαστημικών μας τηλεσκοπίων. Για την επόμενη δεκαετία ετοιμάζονται ήδη ακόμη πιο μεγάλα τηλεσκόπια όπως είναι το ευρωπαϊκό τηλεσκόπιο Ε-ΕLT, με διάμετρο κατόπτρου 39 μέτρων και εμβαδόν έξι στρεμμάτων, ίσο με σχεδόν 16 γήπεδα του μπάσκετ! Ενα τόσο γιγάντιο τηλεσκόπιο θα έχει την ικανότητα να ξεχωρίζει δύο πυγολαμπίδες σε απόσταση 200.000 χιλιομέτρων. Θα μπορεί δηλαδή να διακρίνει αντικείμενα πέντε τρισεκατομμύρια φορές πιο αμυδρά από το πιο αμυδρό άστρο που βλέπουμε με γυμνό μάτι!

Δε σε "αντέχουμε" Χριστέ μου...

Δε σε "αντέχουμε" Χριστέ μου...

Κύριε, εκείνο το παγερό βράδυ δεν βρέθηκε κατάλυμα να σε φιλοξενήσει. Ένας χώρος να στεγάσει την αγάπη σου. Μία γωνιά να ζεστάνει την νεαρή μητέρα σου. Μικρό παιδί μες στην αθωότητα μου, απορούσα, «μα γιατί δεν βρέθηκε κανείς να σε φιλοξενήσει; Βρέφος, μωρό παιδί, μιας ξένης κοπέλας χαμένης μέσα στην νύχτα με την αγωνία στα μάτια». Τώρα που μεγάλωσα και η αθωότητα έδωσε την θέση της στην εμπειρία του κακού, έμαθα το «γιατί». Γιατί αυτός ο κόσμος δεν αντέχει Χριστέ μου, την ομορφιά της αγνότητας σου. Κόσμος ψεύδους και υποκρισίας, μίσους και αδικίας, δεν έχει χώρο για σένα. Είμαι πλέον βέβαιος, ότι όσες φορές κι αν ξανάρθεις σε αυτή την γη, πάλι σε φάτνη θα γεννηθείς, γιατί δεν σε αντέχουν.

Δεν μπορούν την αγάπη και την ελευθερία σου. Τους παιδεύεις Χριστέ μου, τους μπερδεύεις. Αυτοί διψάνε για εξουσία και δύναμη και εσύ έρχεσαι ταπεινός και αδύναμος. Αυτοί διψάνε για απειλές και τιμωρίες και εσύ συγχωρείς και ανέχεσαι. Αυτοί θέλουν «νόμους» και «δικαιοσύνη» και εσύ τους δίνεις αγκαλιές και φιλιά, την κόλαση ποθούν και τους χαρίζεις τον παράδεισο.

Στο Άγνωστο

Στο Άγνωστο

Αν μπορούσα μόνο να ήξερα…!

Όλοι θα ήθελαν να μάθουν… Τρέχουν σε αστρολόγους, μέντιουμ και ό,τι άλλο. Καίγονται να ξέρουν!

Ποτέ δεν με ενδιέφερε. Ποτέ δεν κυνήγησα το μέλλον ή τη γνώση με αυτόν τον τρόπο.

Κοιτάζοντας πίσω τώρα… Αν ήξερα θα το ‘κανα; Θα περπατούσα αυτήν την πορεία; Θα είχε νόημα; Θα το πίστευα; Ποιες αοριστολογίες θα μπορούσαν να με εκτροχιάσουν από την τόσο πεισματική πορεία μου;

Μια πορεία απρόβλεπτη, ανηφορική μα και με πολλές υπέροχες βουνοκορφές, που τίποτα εκτός από τη βιωματική αίσθησή τους, δεν θα ήταν αρκετό.

Ευγνωμονώ….

Τις άπειρες φορές που έπεσα, ακόμα κι αν πίστευα ή φαινόταν πως δεν θα ξανασηκωνόμουνα.

Το πείσμα, την αυτό-πειθαρχία, την αφοσίωση στη δουλειά, που συχνά ξανάρχιζε από την αρχή.

Το σκοτάδι που έκρυβε απειλητικά το φως που λαχταρούσα να δω.

Τη δύναμη της ψυχής μου που άνοιγε σε καίριες στιγμές κάποιο παράθυρο για ν’ αναπνεύσω.

Ένας άγγελος που ξεχάστηκε είσαι…

Ένας άγγελος που ξεχάστηκε είσαι…

Ένας άγγελος που ξεχάστηκε είσαι… 

Ξεχάστηκε και χάθηκε στους λαβύρινθους της σκέψης… 

Κοίταξες τους άλλους, τους είδες διαφορετικούς και σκέφτηκες ότι είσαι λάθος… Ότι χρειάζεται να έχεις συγκεκριμένη συμπεριφορά για να μπορείς να ζήσεις ανάμεσα τους… και χάθηκες… Δεν κατάλαβες ότι χρειαζόταν να παραμείνεις διαφορετικός… 

Ότι χρειάζεται να γίνεις διαφορετικός μήπως και καταφέρεις να τους ξυπνήσεις από το λήθαργο που τους έφερε η ύλη… Μήπως καταφέρεις και τους κάνεις να ενθυμηθούν από πού έρχονται,  ποιοι ήταν κάποτε και πώς μπορούν να μεταμορφώσουν τις σκιερές τους στιγμές σε φωτεινές…

Μετανάστες στην ύλη όλοι μας αφήσαμε πίσω την κοινή πατρίδα και ντυθήκαμε ρούχα από χώμα και νερό… κυλήσαμε στην γη δακρύζοντας… Είχαμε βλέπεις δύσκολο έργο να εκπληρώσουμε… Και πώς να παραμείνουν ελαφροπάτητα τα βήματά μας όταν από την πρώτη κιόλας στιγμή μας αγκαλιάζει η λήθη…

Τι μας λέει η επιστήμη για τα «μαθηματικά της καρδιάς»

Οι λαμπροί επιστήμονες που εργάζονται στο Institute of HeartMath έχουν κάνει καταπληκτική δουλειά στον τομέα της μελέτης της καρδιάς, ως φυσικό όργανο.Το Institute of HeartMath είναι ένας διεθνής αναγνωρισμένος, μη κερδοσκοπικός, ερευνητικός και επιμορφωτικός οργανισμός που βοηθάει τους ανθρώπους να μειώσουν το άγχος, να ελέγξουν τα συναισθήματά τους, να αυξήσουν την ενέργειά τους και να προσαρμοστούν σε πιο υγιείς και ευτυχισμένες ζωές. Με διάφορα προγράμματα που έχουν αναπτύξει και με την βοήθεια της τεχνολογίας παρέχουν εκπαίδευση για το πώς να εμπιστεύεσαι την διαισθητική νοημοσύνη της καρδιάς από κοινού με αυτήν του νου.
Μια μεγάλη μερίδα της έρευνάς τους αφορά την αλληλεπίδραση της καρδιάς με τον νου. Οι ερευνητές έχουν εξετάσει πώς επικοινωνεί η καρδιά με τον νου και πώς αυτό επηρεάζει την συνείδησή μας και τον τρόπο που αντιλαμβανόμαστε τον κόσμο. Για παράδειγμα, όταν ένας άνθρωπος νιώθει πολύ θετικά συναισθήματα όπως ευγνωμοσύνη, αγάπη ή ικανοποίηση, οι χτύποι της καρδιάς στέλνουν προς τα έξω ένα συγκεκριμένο μήνυμα. Επειδή η καρδιά παράγει το μεγαλύτερο ηλεκτρομαγνητικό πεδίο από οποιοδήποτε άλλο όργανο στο σώμα μας, οι ερευνητές έχουν την δυνατότητα να συλλέξουν σημαντικά στοιχεία.

Μπροστά στην αλλαγή

Γράφει η Ηλιάννα Πεσσάρη
Μέσα σε όλες τις αλλαγές που μας συμβαίνουν, υπάρχουν και οι αλλαγές που επιλέγουμε. Αλλαγές που μέσα μας έχουμε αποφασίσει να κάνουμε, λέμε ότι εκεί θέλουμε να πάμε, αλλά δυσκολευόμαστε, το αναβάλλουμε, περιμένουμε…
Συχνά συναντώ ανθρώπους που μου λένε : «δεν μπορώ τις αλλαγές καθόλου», ή «δεν είμαι των αλλαγών»… και αυτό με έχει κάνει συχνά να αναρωτιέμαι τι είναι αυτό που δεν μπορούμε στις αλλαγές ή τι είναι αυτό που μας κάνει να λέμε ότι εμείς δεν είμαστε γι αυτό…
Η αλλαγή φέρνει μαζί κάτι καινούριο, κάτι άγνωστο. Φέρνει μαζί της ένα χάος. Είναι η είσοδος σε μία νέα κατάσταση και η έξοδος από μία παλιά. Βρίσκουμε δηλαδή μία καινούρια κατάσταση την οποία έχουμε επιλέξει, και αυτό μας κάνει να χαιρόμαστε, όμως χάνουμε μία παλιά… Έτσι, τα συναισθήματα είναι ανάμεικτα. Έχουμε μέσα μας δυνάμεις αντίθετες.
Από τη μία, γαντζωνόμαστε στην παλιά κατάσταση και την κρατάμε καλά να μην μας αφήσει, κάνουμε ένα βήμα πίσω, το ξανασκεφτόμαστε, διερωτόμαστε, έχουμε αμφιβολίες, φοβόμαστε. Από την άλλη, το καινούριο μας τραβάει, είναι ελκυστικό, μας υπόσχεται έναν καινούριο αέρα, είναι άγνωστο. Κάθε αλλαγή με τον τρόπο της μας οδηγεί στον αποχωρισμό μίας παλιάς κατάστασης, στον αποχωρισμό ενός κομματιού του εαυτού μας… και αυτό είναι το δύσκολο, ακόμα κι αν είναι απόφαση μας.
Η παλιά κατάσταση όποια κι αν είναι αυτή, ακόμα κι αν δεν είναι ευχάριστη, μας είναι οικεία, την ξέρουμε και έχουμε μάθει να κινούμαστε μέσα σε αυτήν. Το καινούριο θα φέρει μαζί του ξε-βόλεμα, ταρακούνημα, μετακίνηση. Θα είναι άγνωστο, ανοίκειο, ευχάριστο ή δυσάρεστο, θα έχει μία άλλη γεύση. Το πιο απαιτητικό είναι να καταφέρουμε να κάνουμε την υπέρβαση στο σημείο αυτό και να δεχθούμε το καινούριο το οποίο έχουμε επιλέξει. Το πιο απαιτητικό είναι να πάρουμε την ευθύνη του εαυτού μας και να κάνουμε το επόμενο βήμα για μας.

Οι λέξεις – φράσεις που επηρεάζουν τη συμπεριφορά και τα συναισθήματά σας

Γράφει η Ψυχολόγος Ευφροσύνη Μήτσιου (Εξειδίκευση στη Μη Κατευθυντκή Εμψύχωση Ομάδων,Msc. Σχολική – Εξελικτική Α.Π.Θ.Master Practitioner στις Διατροφικές Διαταραχές και στην Παχυσαρκία)

Σύμφωνα με τον Νευρογλωσσικό Προγραμματισμό [NLP] οι λέξεις επηρεάζουν τα συναισθήματα και τη συμπεριφορά

Ποιες φράσεις είναι σημαντικές στη ζωή μας;

«Σήμερα ήταν μια καλή μέρα»: Αρκεί να το πεις έστω μια φορά για να δεις τη ζωή σου πιο αισιόδοξα.

«Καταλαβαίνω»: Πιο σημαντικό από το να έχεις πάντα δίκιο, είναι το να έχεις πάντα επίγνωση.

«Σ’αγαπώ»: Όλοι θέλουν κατά βάθος να το πουν και όλοι θέλουν να το ακούσουν.

«Σε εμπιστεύομαι»: Όλοι χρειαζόμαστε συμμάχους σε αυτή τη ζωή.

«Μπορώ και καλύτερα»: Μόλις το πεις, έχεις κάνει τη μισή διαδρομή για να το κάνεις και πραγματικότητα.

«Έκανα το καλύτερο που μπορούσα»: Αν όντως είναι αλήθεια, θα νιώσεις πολύ περήφανος για τον εαυτό σου και όσα κατάφερες.

«Συγχαρητήρια»: Αν το πεις χωρίς ίχνος ζήλιας, θα σε εκτιμήσεις ακόμα περισσότερο.

«Συγγνώμη»: Είναι πολύ λυτρωτικό όταν το λες και το εννοείς.

«Πήρα μια απόφαση»: Η ευθύνη που εμπεριέχει αυτή η φράση, μετατρέπει οποιαδήποτε δραστηριότητα από αγγαρεία σε συνειδητή επιλογή.

«Δεν έχω τελειώσει»: Μόνο εσύ αποφασίζεις πότε ένα κεφάλαιο έχει κλείσει στη ζωή σου.

«Αρκετά!»: Χρειάζεται να ξέρεις που να βάζεις ο ίδιος τα όριά σου.

Πώς θα ξορκίσουμε τους φόβους μας

Πώς θα ξορκίσουμε τους φόβους μας

Γεια σας φίλες και φίλοι μου

Ο εγκέφαλος, ξέρετε, δεν σκέφτεται αφηρημένα, αλλά με εικόνες. Κάθε σκέψη που κάνουμε, είτε συνειδητά είτε υποσυνείδητα, μεταφράζεται σε εικόνα από τον εγκέφαλό μας. Δεν μπορούμε λοιπόν να τον κοροϊδεύουμε, όπως οι περισσότεροι νομίζουν.

Δεν ωφελεί, να κάνουμε δηλώσεις θετικές, ευχαριστίες, προσευχές, προσπαθώντας έτσι να ξορκίσουμε το όποιο κακό φοβόμαστε. Αυτό που φοβόμαστε παραμένει σαν εικόνα στο υποσυνείδητο και δημιουργεί την ενεργειακή αναστάτωση που
προκαλούν οι ορμόνες του στρες, όσα λόγια και αν λέμε εμείς, θετικά.

Η ενεργειακή κατάσταση του οργανισμού δεν γίνεται να είναι καλή, εάν δεν πιστέψει ο άνθρωπος στη δημιουργική (για να μην τρομάξει κάποιους η λέξη "Θεϊκή") δύναμη που υπάρχει μέσα του και τον κρατάει στη ζωή. Αν δεν πιστέψει πως η δύναμη αυτή, που υπάρχει μέσα σε κάθε ζωντανό ον,  είναι πολύ μεγαλύτερη από την μικρή ανθρώπινη λογική του και δεν αφεθεί με εμπιστοσύνη να τον οδηγήσει στη ζωή του.

Ελευθέρωσε τον εαυτό σου και πάρε τη δύναμή σου πίσω

Η ιστορία που λέμε για τον εαυτό μας, μέσα στο κεφάλι μας, είναι αυτή σύμφωνα με την οποία ζούμε τη ζωή μας. Κάθε μας αίσθημα, κάθε μας πράξη καθορίζεται από αυτή την ιστορία, στηρίζουμε την ύπαρξή μας σ’ αυτή την ιστορία, γινόμαστε αυτή η ιστορία… Δεν συνειδητοποιούμε πως είναι μόνο αυτό, μία ιστορία, που εμείς δημιουργήσαμε και μπορούμε να την αλλάξουμε, αρκεί μόνο να εστιάσουμε την πρόθεσή μας σ’ αυτό και να εμπιστευτούμε τον εαυτό μας και την δύναμη που υπάρχει μέσα μας.
Η αλήθεια θα μας ελευθερώσει από το σκοτάδι της εξωτερικής και εσωτερικής πραγματικότητας. Η αλήθεια του ποιοι είμαστε, του τι σκεφτόμαστε, αισθανόμαστε, πιστεύουμε, θέλουμε… Δεν είμαστε τέλειοι, δεν είμαστε άγιοι, είμαστε όμως μοναδικοί από κάθε άποψη. Το μόνο που χρειάζεται είναι να έχουμε το θάρρος να δείξουμε στον κόσμο την αλήθεια μας, τη μοναδικότητά μας, να επιλέξουμε την αυθεντικότητα έναντι της υποκρισίας.

Δεν αφήνουμε το παρελθόν "πίσω" μας

Δεν αφήνουμε το παρελθόν "πίσω" μας

Όταν η προσοχή εστιάζεται στα παιδιά, δεν αστειεύομαι. Και ποιοι από μας δεν είμαστε ακόμα παιδιά, προσπαθώντας να μεγαλώσουμε τα παιδιά μας;

Βέβαια, η κοινωνία μάς δίνει το ρόλο του "γονιού" κι έτσι ξεχνάμε πως είμαστε οι ίδιοι παιδιά. Συνεχίζουμε το ίδιο τυφλά να μεταφέρουμε στα δικά μας, όλα τα ασυνείδητα που εμείς έχουμε δεχθεί και υιοθετήσει, χωρίς να διερωτόμαστε ποιοι είμαστε, τι είμαστε;

Δεν έχει καμία σχέση η ηλικία.... Βλέπω μικρά παιδιά, μεγαλύτερα, έφηβους, ενήλικες, παππούδες και γιαγιάδες, να κουβαλάνε το παιδί μέσα τους, αγνοώντας τι πραγματικά κουβαλάνε ή πόσα.

Δεν αφήνουμε πίσω μας το παρελθόν μας. Το παρελθόν είναι μέρος του χρόνου που ονομάζουμε το παρόν μας.

Το "παρελθόν" για ένα παιδί, μπορεί να είναι η προηγούμενη μέρα ή η προηγούμενη στιγμή. Αυτά που νομίζουμε πως θα το επηρεάσουν μπορεί να μην τα προσέξει καν, ενώ αυτά που δεν προσέξαμε, μπορεί να καταγραφούν μέσα του διαστρεβλωμένα, για να μη διορθωθούν ποτέ. Ποιος θα το ξέρει αυτό;

Δεν είναι οι ειδικοί υπεύθυνοι για τα παιδιά μας, ούτε οι δάσκαλοι στα σχολεία τους. Είμαστε εμείς οι ίδιοι υπεύθυνοι γι' αυτά, αν έχουμε υπάρξει υπεύθυνοι με τον εαυτό μας: με το δικό μας εσωτερικό παιδί.

Λίγα λόγια για τον θυμό

Λίγα λόγια για τον θυμό

Πήγαινε στη θάλασσα και παρατήρησε την. Εκατομμύρια κύματα υπάρχουν εκεί, όμως βαθιά στο βυθό της, η θάλασσα είναι ήρεμη και ήσυχη, σε βαθύ διαλογισμό. Η ταραχή υπάρχει μόνο στην επιφάνεια εκεί που η θάλασσα συναντά τον εξωτερικό κόσμο, τους άνεμους. Μέσα της όμως παραμένει πάντα η ίδια. Τίποτε δεν αλλάζει, ούτε ένας ελάχιστος κυματισμός. Η περιφέρεια αλλάζει, το κέντρο παραμένει αιώνιο. Είναι πέρα από το χρόνο. Τίποτε απολύτως δεν μπορεί να το μεταβάλλει. Παραμένει ανέγγιχτο από τον έξω κόσμο.

Το ίδιο συμβαίνει και σε σένα. Μόνο στην επιφάνεια εκεί που συναντάς τους άλλους υπάρχει ταραχή, ανησυχία, θυμός, απληστία, φιληδονία. Μόνο στην επιφάνεια εκεί που έρχονται οι άνεμοι και σε αγγίζουν. Αν εσύ παραμένεις στην επιφάνεια τότε δεν μπορείς να αλλάξεις αυτό το μεταβαλλόμενο φαινόμενο.

Το πρόβλημα δεν είναι πώς να κατορθώσεις το μη θυμό. Το ζήτημα είναι πώς να εστιάσεις την συνειδητότητα σου από την περιφέρεια στο κέντρο.  

Η κοινωνία σε διδάσκει να ελέγχεις τον θυμό σου, όχι να τον μεταμορφώνεις. Ελέγχοντας καταπιέζεις. Μεταμορφώνοντας εκφράζεις. Είναι πολύ εύκολο να ελέγξεις. Ελέγχοντας τον καταπιέζεις.  

Και τι συμβαίνει όταν καταπιέζεις κάτι;

Πώς επιτυγχάνεται η πραγματική υγεία;

Πώς επιτυγχάνεται η πραγματική υγεία;

Η πραγματική υγεία επιτυγχάνεται όταν όλοι οι φορείς σας εργάζονται για να κάνουν την Θειότητά σας να εκδηλωθεί. Όσο περισσότερο εκδηλώνεται η Θειότητά σας, τόσο οι φορείς σας προχωρούν προς την τελειότητα.

Τα καρμικά εμπόδια μπορούν να λυθούν καθώς εργάζεστε προς την τελειότητα, γιατί είναι τ’ αποτελέσματα των ατελειών σας.

Κάθε φορά που κάνουμε, λέμε ή σκεφτόμαστε κάτι που είναι ατελές, δημιουργούμε προστριβή με την ουσία μας και εκπέμπουμε μόλυνση στο σύστημά μας.

Η ατέλεια μπορεί να οριστεί ως εκείνες τις δραστηριότητες πάνω στα τρία επίπεδα της προσωπικότητάς μας που είναι κατά της επιβίωσης, είτε αν γίνονται ηθελημένα ή μέσα από άγνοια. Οι κατά της επιβίωσης δραστηριότητες προκαλούν χωριστικότητα, εγωισμό και αποσύνθεση.

Σε όλη τη ζωή σας, να σκέφτεστε για την τελειότητα. Να την ονειρεύεστε, να την επιθυμείτε,  να προσβλέπετε σε αυτή, να μοχθείτε γι’ αυτή, και σταδιακά οι επιπτώσεις της ατέλειας θα εξαφανιστούν και θα αναδυθεί η τελειότητα.

Ας γνωρίζετε ότι το να ξοδεύετε χρόνο για τις ατέλειές σας, δεν θα βοηθήσει. Να σκέφτεστε για την τελειότητα.

-Τορκόμ Σαραϊνταριάν

Esoteric Science of Healing                       elenastral

H Ευθύνη ως αξία και στάση ζωής

Η «ευθύνη», ως έννοια και στάση ζωής, είναι από τις πιο αμφίβολες κατανοητικές στάσεις. Αν, βέβαια, κανείς τη μετρήσει σοβαρά, ως διάθεση «ανάληψης» και ως στάση «ανταπόκρισης». Ταυτόχρονα, ως λέξη, είναι μάλλον άβολη. Για να μην πω ενοχλητική, για τους πολλούς τουλάχιστον… Δεν είναι, επομένως, τυχαίο ότι βρισκόμαστε σε μια περίοδο χαμηλής ατομικής και κοινωνικής υπευθυνότητας.
Οι συνέπειες είναι τραγικές! Εμφανίζονται είτε ως υποτίμηση του παρελθόντος, είτε ως αδέξιος χειρισμός του παρόντος, είτε – το χειρότερο – ως αδυναμία σωστής «ανάγνωσης» του μέλλοντος. Ένα μέλλον το οποίο έχουμε ήδη τραγικά υποθηκεύσει.
Κάποιοι θεωρούν τον αναστοχασμό του παρελθόντος ως άσκοπη καταφυγή. Ως ανούσια επιστροφή που «εγκλωβίζει» τον άνθρωπο σε παρελθοντική λογική και τον απομακρύνει από την αίσθηση της πραγματικότητας. Άλλοι βλέπουν την κακοδαιμονία του παρόντος ως υπόθεση ευθύνης, που δεν τους αφορά. Ενώ, οι περισσότεροι αδυνατούν να χαράξουν το μέλλον με όραμα ζωής και πυξίδα ευθύνης!
Και όμως. Η αξία της ευθύνης και η υπευθυνότητα, ως στάση ζωής και συμπεριφοράς, βρίσκoυν την πραγματική τους έκφραση σε προγονικές αρχές και πανάρχαιους θεσμούς. Ενδεικτικά, θα αναφέρω το θεσμό των «Εύθυνων» (δημόσιοι ελεγκτές) της Αθηναϊκής Δημοκρατίας και να δείξω το πώς λογοδοτούσαν οι «υπεύθυνοι», όταν αποχωρούσαν από το δημόσιο βίο.
Ακόμη, θα ήθελα να θυμίσω τα «εύθυνα» (δημόσια τελετή απόδοσης της ευθύνης, για τους υπόλογους) και να τα συσχετίσω με τα «ανεύθυνα» και «φτηνά» που συμβαίνουν στις μέρες μας. Καταστάσεις, δηλαδή, και νοοτροπίες που αλλοιώνουν το χαρακτήρα της προσωπικής ή και της συλλογικής ευθύνης μας.